بخاری خودرو با استفاده از گرمای موتور، خودرو را گرم می‌کند و نقش آن در هوای سرد پر رنگ می‌شود. این قطعه که از آپشن‌های قدیمی ماشین است در صورتی که خراب شود تحمل هوای سرد برای سرنشینان بسیار سخت می‌شود؛ بنابراین خرابی بخاری خودرو یکی از نگرانی‌های رانندگان در فصل سرما است و شناخت علت گرم نکردن بخاری ماشین و جلوگیری از ایجاد آن‌اهمیت زیادی دارد. عوامل مختلفی می‌توانند موجب خرابی این قطعه شوند. اگر بخاری ماشین شما نیز به درستی کار نمی‌کند و می‌خواهید با علل و نشانه‌های آن آشنا شوید ما را تا پایان این مقاله همراهی کنید. در این مقاله همچنین در مورد نحوه عملکرد بخاری و زمان مورد نیاز برای گرم شدن بخاری نیز توضیحاتی را ارائه می‌دهیم.
نحوه عملکرد بخاری خودرو
عملکرد بخاری و کولر خودرو تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند. بخاری با استفاده از گرمای آب موتور، کابین ماشین را گرم می‌کند. چنانچه این گرما به وسیله بخاری مورد استفاده قرار نگیرد هدر می‌رود. در حقیقت گرمای تولید شده در پیشرانه، انرژی مورد نیاز سیستم گرمایشی را تامین می‌کند. بخاری برای تامین انرژی مورد نیاز خود به منبع خارجی احتیاج ندارد و آن را به طور غیر مستقیم از موتور ماشین دریافت می‌کند.
از اشتعال سوخت در پیشرانه، گرمای زیادی تولید می‌شود؛ سپس این حرارت به وسیله آب موتور گرفته می‌شود تا به این ترتیب حرارت موتور کاهش پیدا کند. آب موتور علاوه بر این که در مسیر خود از رادیاتور اصلی می گذرد از رادیاتور کوچکی به نام رادیاتور بخاری نیز عبور می‌کند. گرمای مایع خنک کننده یا آب موتور به وسیله رادیاتور بخاری جذب می‌شود. سپس فن خودرو که به وسیله باتری کار می کند گرمای جذب شده را به داخل کابین هدایت می‌کند و به این طریق هوای داخل خودرو گرم می‌شود.
چقدر طول می‌کشد تا بخاری، کابین خودرو را گرم کند؟
مدت زمانی که طول می‌کشد تا اتاق خودرو گرم شود به دو عامل جنس رادیاتور و میزان گرمای آب موتور بستگی دارد و با توجه به این عوامل زمان مورد نیاز برای گرم شدن اتاق خودرو متفاوت است. مهمترین عامل موثر در گرم بودن هوایی که توسط فن‌ها به داخل کابین فرستاده می‌شود میزان گرمای آب موتور است.
تا زمانی که آب موتور گرم نباشد اگر جنس رادیاتور نیز رسانای خوبی برای گرما و حرارت باشد باز هم نمی‌تواند تاثیری در گرم کردن اتومبیل داشته باشد. در خودروهای کاربراتوری از زمان روشن شدن بخاری تا گرم شدن خودرو ۱۵ دقیقه طول می‌کشید؛ اما در خودروهای انژکتوری این زمان بسیار کم‌تر شده و به حدود ۳ دقیقه رسیده است.
چگونه می‌توان زمان گرم شدن بخاری را کاهش داد؟
زمان مورد نیاز برای گرم شدن بخاری به جنس رادیاتور بستگی دارد. در ماشین‌های قدیمی رادیاتورها مسی و برنجی بودند و نمی‌توانستند گرما را به خوبی هدایت کنند. اما بخاری‌‌های موجود در خودروهای امروزی از جنس آلومینیوم هستند که در مقایسه با برنج و مس بهتر می‌توانند حرارت را انتقال دهند.
نشانه‌های خرابی بخاری خودرو
اگر بخاری خودرو از کار بیفتد واضح ترین نشانه آن گرم نشدن کابین خودرو است. زمانی که بخاری ماشین را روشن می‌کنید با گرم شدن موتور، هوای گرم از طریق دریچه‌های داشبورد و نقاط دیگر وارد کابین می‌شود در غیر این صورت سیستم گرمایشی ماشین دچار مشکل شده است.
عوامل خرابی بخاری خودرو کدامند؟
عوامل مختلفی در خرابی بخاری خودرو تاثیر دارند.مشکل در رادیاتور بخاری و خرابی سیستم برق خودرو، انسداد در لوله‌ها یا شلنگ‌های مایع خنک کننده همه از علل خرابی بخاری هستند.
۱-وجود مشکل در قطعات الکتریکی خودرو
یکی از علل کار نکردن بخاری، خرابی سیستم برق رسانی خودرو است. بخش‌های الکتریکی مرتبط با بخاری اگر دچار مشکل شوند، می‌توانند موجب از کار افتادن بخاری شوند. این بخش‌ها شامل کلید روشن و خاموش کردن بخاری، رله بخاری، تنظیم کننده هوا و دیگر بخش‌های الکتریکی است.
۲-اشکال در فن خودرو
فن خودرو یا سیستم پرتاب باد خودرو اگر دچار مشکل شود و از کار بیفتد خرابی بخاری را به دنبال دارد. در این صورت دمای کابین گرم نمی‌شود و در اثر خرابی فن هوای گرم از طریق دریچه‌ها وارد اتاق خودرو نمی‌شود. بنابراین وجود ایراد در فن می‌تواند منجر بهاختلال در عملکرد بخاری شود. چنانچه موتور فن بسوزد و یا مشکلی در سیم کشی و سایر بخش‌های الکتریکی فن خودرو به وجود آید نیز موجب از کار افتادن بخاری می‌شوند.
۳-خرابی و یا انسداد در رادیاتور بخاری
یکی از دلایل رایج در خرابی بخاری خودرو وجود مشکل در رادیاتور بخاری است. انسداد در سیستم آب رسانی رادیاتور نیز می‌تواند عملکرد بخاری را دچار مشکل کند. منافذ کوچک رادیاتور ممکن به علت کثیفی مایع خنک کننده موتور مسدود شوند این مایع نمی‌تواند گرما را به درستی جذب کند؛ در نتیجه بخاری از کار می‌افتد.
۴-نبود مایع خنک کننده کافی در رادیاتور بخاری
مایع خنک کننده یا آب رادیاتور بخاری باید در شلنگ و رادیاتور به اندازه کافی وجود داشته باشد و فشار آن نیز به مقدار مشخصی باشد در غیر این صورت عملکرد بخاری با مشکل روبرو می‌شود؛ بنابراین اگر آب رادیاتور کم شود و یا این که در سیستم خنک کننده هوا وجود داشته باشد بخاری کارکرد خود را از دست می‌دهد. لازم به ذکر است که چنانچه واشر سر سیلندرخراب شود یا بسوزد موجب نفوذ هوا در سیستم خنک کنندهمی‌شود و آب رادیاتور کاهش می‌یابد و این موضوع یکی از عوامل مهم خرابی بخاری خودرو است.
۵-وجود ایراد در واترپمپ
همان طور که بیان شد آب موجود در رادیاتور باید مقدار و فشار کافی داشته باشد تا بخاری خودرو بتواند درست عمل کند. در واقع وظیفه گردش آب با شدت و قدرت در رادیاتور بخاری به عهده واتر پمپ است. با این توضیحات روشن می‌شود که چنانچه واتر پمپ خراب شود آب نمی‌تواند با فشار و قدرت کافی در رادیاتور بخاری جریان داشته باشد. در این حالت بخاری دچار مشکل می‌شود و نمی‌تواند اتاق خودرو را گرم کند.
۶-خرابی ترموستات
افزایش دمای مایع خنک کننده توسط ترموستات انجام می‌شود و پس از آن مایع خنک کننده را به طرف رادیاتور هدایت می‌کند. اگر ایرادی در ترموستات به وجود آید نمی‌تواند دمای آب را افزایش دهد؛ در نتیجه عملکرد بخاری دچار اشکال می‌شود و کابین خودرو گرم نمی‌شود.
۷-اشکال در شیر کنترل بخاری
در اتومبیل‌های کارکرده احتمال خرابی شیر کنترل بیشتر است. این قطعه در زیر کاپوت قرار دارد. شیر کنترل مانند یک کلید عمل کرده و وظیفه خاموش و روشن کردن بخاری و نفوذ گرما به داخل کابین خودرو را بر عهده دارد؛ بنابراین اگر این قطعه ایراد پیدا کند بخاری نیز از کار می‌افتد و هوای گرم وارد اتاق اتومبیل نمی‌شود.
۸-خرابی دریچه‌های بخاری
یکی از عواملی که در گرم نشدن کابین خودرو موثر است ایراد در دریچه‌های خودرو است. در خودروهایی که دریچه هوای گرم و سرد به صورت دستی باز و بسته می‌شوند خار سیم نگدارنده دریچه ممکن است دچار ایراد شده و دریچه هوای سرد باز بماند در این شرایط هوای سرد وارد ماشین می‌شود و بخاری نمی‌تواند داخل کابین را به اندازه کافی گرم کند.
۹-کثیفی فیلتر
اگر هیچ کدام از عواملی که ذکر شد علت اختلال در عملکرد بخاری نبود فیلتر‌های اتاق خودرو را نیز چک کنید. کثیف بودن فیلترها مانع از گردش هوا می‌شود. گاهی نیز با زیاد کردن بخاری، هوایی که از طریق دریچه‌ها وارد خودرو می‌شود بسیار کم است یا این که گرمای لازم را ندارد. کثیفی فیلتر اتاق خودرو می‌تواند علت این مشکل باشد. با عوض کردن فیلتر، مشکل برطرف می‌شود. همچنین خودرو با هر سرعتی حرکت کند باید هوای بخاری گرم باشد؛ بنابراین اگر در زمان توقف خودرو هوای بخاری به اندازه کافی گرم نباشد و یا این که هوای سرد از دریچه‌های وارد کابین شود علت آن کثیفی فیلتر است.
۱۰-اشکال در فشنگی آب
دمای آب به وسیله فشنگی آب تعدیل می‌شود. زمانی که دمای آب به حدود ۹۷ درجه می‌رسد با باز شدن فشنگی، فن، گرمای آب را گرفته و دمای آن را کاهش می‌دهد. چنانچه این قطعه دچار مشکل شود فن به طور یکسره کار می‌کند و مانع از گرم شدن آب می‌شود.
راه‌های جلوگیری از خراب شدن بخاری خودرو
برای این که عملکرد بخاری خودرو دچار مشکل نشود باید آب و ضد یخ به اندازه کافی در رادیاتور خودرو وجود داشته باشد. مقدار کافی ضد یخ مانع از رسوب مواد ناخالص در رادیاتور خودرو می‌شود و ضامن سلامت بخاری برای مدت طولانی است. به علاوه ضدیخ از آسیب‌هایی مانند پوسیدگی و زنگ زدگی رادیاتور نیز جلوگیری می‌کند. از دیگر راهکارهایی که مانع از خرابی بخاری خودرو می‌شوند عوض کردن مایع خنک کننده هر دو سال یک بار است. چک کردن سیستم الکتریکی خودرو به وسیله برقکار خودرو نیز می‌تواند از خراب شدن بخاری و دیگر قطعات برقی خودرو جلوگیری کند.
سخن پایانی
یکی از قطعات مهم خودرو بخاری است که به خصوص در هوای سرد عملکرد درست آن بسیار اهمیت پیدا می کند. گرمای مورد نیاز این قطعه به وسیله حرارت تولید شده در پیشرانه تامین می‌شود. حرارت پیشرانه به وسیله مایع خنک کننده یا آب موتور جذب می‌شود. در سر راه آب موتور رادیاتور بخاری وجود دارد که گرمای آب موتور را به وسیله فن به داخل اتاق خودرو انتقال می‌دهد. بخاری خودرو نیز مانند دیگر قطعات خودرو ممکن است خراب شود. در این مقاله به طور مفصل علل خرابی بخاری توضیح داده شد. اگر باز هم نیاز به راهنمایی‌های بیشتری دارید کارشناسان فروشگاه لوازم یدکی گوهربخش می‌توانند به سوالات شما پاسخ دهند.